Dijkstra最短路径算法及其优化

发布时间 2023-08-06 20:46:35作者: Ari的小跟班

Dijkstra最短路径算法及其优化

图示过程可以参考图文详解 Dijkstra 最短路径算法 (freecodecamp.org)

直接给出Java版本的普通实现方式:

/**
 * 最普通的实现形式,时间复杂度是O(n2),空间复杂度是O(n)
 * @param weight
 * @param start
 * @return
 */
public static int[] getDijkstraRes(int[][] weight,int start){
    boolean[] visited = new boolean[weight.length];
    int[] res = new int[weight.length];
    for (int i = 0;i < res.length;i++){
        res[i] = weight[start][i];
    }
    // 查找 n - 1 次(n 为节点个数),每次确定一个节点
    for (int i = 1;i < weight.length;i++){
        int min = Integer.MAX_VALUE;
        int closedNode = 0;
        // 找出一个未标记的离出发点最近的节点
        for (int j = 0;j < weight.length;j++){
            if (j != start && !visited[j] && res[j] < min){
                min = res[j];
                closedNode = j;
            }
        }
        // 标记该节点为已经访问过
        visited[closedNode] = true;
        //根据加入的节点更新res数组
        for(int j = 0;j < weight.length;j++){
            if (j == closedNode || weight[closedNode][j] == Integer.MAX_VALUE){
                //与新添加进来的节点也是不可达的,就跳过
                continue;
            }
            if (res[closedNode] + weight[closedNode][j] < res[j]){
                //更新操作
                res[j] = res[closedNode] + weight[closedNode][j];
            }
        }
    }
    return res;
}

​ 该方法是最普通的实现方式,时间复杂度在O(n^2),空间复杂度为O(n),那么这个算法是否有可疑优化的地方呢?

答案是有的,主要可以优化的点在于:

  // 找出一个未标记的离出发点最近的节点
  for (int j = 0;j < weight.length;j++){
      if (j != start && !visited[j] && res[j] < min){
          min = res[j];
          closedNode = j;
      }
  }

​ 在这个循环中,需要找到未访问过的且与已被访问的节点相连的最短的点,需要遍历所有的边,即O(n),这里我们使用小根堆,就可以实现插入O(logn),读取O(1)的时间复杂度,可以使得时间复杂度降低。

/**
 * 作为小根堆里面元素的载体
 */
static class Edge implements Comparable<Edge>{
    int val;
    int to;
    @Override
    public int compareTo(Edge o) {
        //当本val大于传入的o的val时,返回正值,即本Edge应该往后面排
        return this.val - o .val;
    }
    Edge(int _val,int _to){
        val = _val;
        to = _to;
    }
}

/**
 * 使用了优先队列来选出与已访问集合相连的最短的节点,
 * 这样方式的时间复杂度是O((n+m)logn),会比遍历求最短节点的方法时间复杂度低
 * @param weight
 * @param start
 * @return
 */
public static int[] getDijkstraRes2(int[][] weight,int start){
    int[] res = new int[weight.length];
    boolean[] visited = new boolean[weight.length];
    for (int i = 0;i < weight.length;i++){
        if(i != start){
            res[i] = Integer.MAX_VALUE;
        }
    }
    Queue<Edge> queue = new PriorityQueue<>();
    Edge firstEdge = new Edge(0,start);
    queue.add(firstEdge);
    while (!queue.isEmpty()){
        //把最小的那个拿出来,此时我就不用遍历
        Edge pollEdge = queue.poll();
        int node = pollEdge.to;
        int val = pollEdge.val;
        if(visited[node]){
            //已经访问过了,就不要再访问了
            continue;
        }
        res[node] = val;
        visited[node] = true;

        for (int j = 0;j < weight.length;j++){
            if (!visited[j]
                    && weight[node][j] != Integer.MAX_VALUE //必须加上这个,否则下面相加可能会溢出导致判断错误
                    && res[j] > res[node] + weight[node][j]){
                res[j] = res[node] + weight[node][j];
                queue.add(new Edge(res[j],j));
            }
        }
    }
    return res;
}

​ 在上面的这个版本中,时间复杂度为O((n+m)logn),其中m是边的条数,n是点的个数。

用法举例:

public static void main(String[] args) {
    int MAX = Integer.MAX_VALUE;    // 无法到达时距离设为 Integer.MAX_VALUE
    int[][] weight={
            {0,1,12,MAX,MAX,MAX},
            {MAX,0,9,3,MAX,MAX},
            {MAX,MAX,0,MAX,5,MAX},
            {MAX,MAX,4,0,13,15},
            {MAX,MAX,MAX,MAX,0,4},
            {MAX,MAX,MAX,MAX,MAX,0}
    };
    int start = 0;  // 选择出发点
    System.out.println(Arrays.toString(getDijkstraRes(weight, start)));
    System.out.println(Arrays.toString(getDijkstraRes2(weight, start)));
}